ESMA’İ- HÜSNA
Yapılan ilk yanlış, hadisin çevirisindedir...
ESMA’İ- HÜSNA
Allahın isimlerinin sadece doksan dokuz olduğu bilgisi yanlış bir bilgidir… “Allahın doksan dokuz ismi var ki kim bunları hayatına uygularsa, hayatında yaşatırsa, hayatına meczederse ona cennet var” hadisi maalesef yanlış anlaşıyor.
1- Yapılan ilk yanlış, hadisin çevirisindedir... Hadisin Arapçasında “ehsa” kelimesi geçer... Çevirmenler, bu hadiste geçen “ehsa” kelimesini “ezberleme” anlamında alıyorlar… Hâlbuki bu kelime; “mezcetme, özümseme, öğrendiğini uygulama” anlamlarına gelir… Dolayısı ile yanlış tercüme, yanlış ameli doğuruyor... Bu hadisin tercümesini okuyup, çocuklarına bilinçsizce ezberleten o kadar çok müslüman var ki! Kimi dernek, vakıf ve cemaatler tarafından “Esma’i-Hüsna” yarışmaları düzenlenir, çocuklara körü körüne Allah’ın sıfatları ezberletilir… Malesef işin doğrusu bilinmediği için“Esma’i-Hüsna” gerçeği anlatılmaz… Cennet, ne kadar ucuzmuş ki bir sayfalık bir isim ezberi ile kazanılabiliyor(!)
2- “Esma’i-Hüsna” bağlamında geçen hadislerin Buhari ve Müslim varyantları yukarıda tercümesini verdiğim şekilde geçer… “Esma’i-Hüsna” isim listesi ise bu iki sahih hadis kaynaklarında geçmez…
3- “Esma’i-Hüsna” isim listesi, İbn Mace ve Tirmizi de geçiyor... İsim listesi Ebu Hureyre’den iki rivayet olarak bizlere ulaşıyor... Bu iki rivayet senette (hadisin geldiği ravi sıralamasında) “el’Arec”te birleşir… Ancak her nedense “el’Arec”ten gelen bu iki rivayette isimler birbirlerinden çok farklıdır… Yani iki hadis kitabında birbirinden farklı iki liste var… Ebu Hureyre’den gelen ve “el’Arec”te birleşen bu rivayetlerde acaba listelerdeki farklılıklar ravi eklemesi mi yoksa ravi yanılgısı mı?
4- Ebu Hureyre’den gelen ve “el’Arec”te birleşen bu rivayetlerdeki farklılıklar bizlere “ravi idracını” yani “ravi eklemelerini” hatırlatıyor… Yani aslında Hz Peygamber “Esma’i-Hüsna” listesini vermiyor… Sahih hadis kaynaklarında listelerin geçmemesi bir delil olarak görülebilir… Raviler ictihadi olarak bu listeleri yazıyorlar, bir nevi hadisi tefsir ediyorlar… Ravi eklemeleri sonradan hadislerin bir parçası olarak algılanmış ve günümüze gelmiştir… Onun için hadislerde farklılıklar görülmektedir…
5- Ebu Davud ve Nesai’de ise“Esma’i-Hüsna” ile ilgili hadis geçmemektedir…
6- Kısaca “Allahın doksan dokuz ismi var ki kim bunları hayatında gösterirse cenneti hak eder” mealindeki hadis Ebu Davud ve Nesai dışında diğer hadis kitaplarında(Kütüb’i- Sitte’de) geçiyor… İbn Mace ile Tirmizi’de ise raviler, Buhuri ve Müslim’de geçen bu hadise ek olarak isim tablosu ekleyerek rivayette bulunuyorlar… İsim listeleri aynı şekilde Ahmed bin Hanbel’in Müsnedi’nde de bulunmamaktadır…
7- Tirmizi, rivayet ettiği “Esma’i-Hüsna” hadisi “Ğarib” olarak nitelerken İbn Mace ise söz konusu hadis için “Zayıf” tabirini kullanır... Muhaddislerin bu ifadeleri ise söz konusu hadisler hakkında kuşku duymamız için yeterli bir sebep olmalıdır…
8- Aslında “Esma’i-Hüsna” hadisi ile Peygamberimiz, Allahın isimlerini “doksan dokuz” ile sınırlamış değildir… Hadislerde geçen “doksan dokuz” ifadesi çokluktan kinaye olmalıdır…“Allahın doksan dokuz ismi var ki kim onları…” şeklinde anlaşıldığında hadiste bir isim sınırlamasının olmadığı bilakis Allahın birçok isminden doksan dokuz tanesinin yaşama aktarılması halinde cennetin hak edileceği ifade ediliyor…
9- Allahın “doksan dokuz” ismi olarak verilen listeye; “ehad”, “vitr” gibi isimleri eklediğinizde “Esma’i-Hüsna” listesi yüzü geçmektedir…
10- İslam âlimleri genelde Tirmizi’nin rivayetine ağırlık verirler ve daha bu rivayetin daha sıhhatli olduğunu söylerler… İbn Mace’de geçen 26 tane isim Tirmizi’de geçen Esma’i-Hüsna listesinden farklıdır… Dolayısı ile İbn Mace’de geçen isimleri Tirmizi’ye eklediğimizde “Esma’i-Hüsna” isim listesi bir anda 126’ya ulaşmış olmaktadır…
11- Tirmizi’de geçen 27 isim Kur’an’da, Kur’an’da geçen 27 isim ise Tirmizi’de yoktur… Dolayısı ile “Esma’i-Hüsna” listesi daha da fazlalaşmaktadır… Kur’an’da Allahın; isim formatında geçen isimleri 99 olarak sayılmıştır... Ancak Kur’an’da Allahın fiil olarak gelen ve isimleştirilen birçok ismi vardır.
12- Aslında Kur’an’da Allahın ismi olarak sıralananlar, Allahın sıfatlarıdır… Allahın özellikleri, kul idrakine girebilmesi için Allahın sıfatları isimleştirilmiş olmaktadır... Aslında Allahın ismi sadece “Allah”tır ve diğerleri hepsi onun sıfatlarıdır…
13- Allahın isimlerini 99 ile sınırlamak Allahı sınırlamak anlamına gelmektedir… Hiç şüphesiz ki kul rabbini Allahın kendisini tanıttığı kadarı ile bilir... Allah, bize kendisini nasıl tanıtmışsa biz o’nu öylece tanımak zorundayız… Allahı 99 isim ile sınırlamak Allah konusunda haddini aşmaktır…
14- Hz. peygamberin yüz isminin olduğunu söyleyen kimi âlimler aslında Hz. Peygamberin Allahtan daha önde olduğunu söylemeye çalışmışlardır… Diğer peygamberlere karşı birincilik Hz. Peygambere kazandırılmış ve malesef kimi sapkınların eliyle “esma” konusunda peygamber Allah’la yarıştırılmış ve yine birincilik peygambere verilmiştir…
15- “Esma’i-Hüsna”nın içerisinde “İsmi Azam”ın hangisi olduğu konusu Alimler arasında tartışılmış ve âlimler, anlayış ve idraklerine göre Esma’i-Hüsna”nın içerisinden bir ismi “İsmi Azam” belirlemişlerdir… Hâlbuki Esma’i-Hüsna”da geçen her bir isim yeri ve zamanı geldiğinde “İsmi Azam” olmaktadır… Örneğin rızık arayışında olan biri için “Rezzak” ismi “İsmi Azam” olmaktadır… Ama maalesef Allahın esmalarına gizem katmaya çalışanlar, “Esma’i-Hüsna”nın içinde sadece bir ismi “İsmi Azam” olarak belirlemeye kalkışarak Allahın esmaları arasında yarış başlatmışlardır… Tabiri caizse Allah’ı Allah’la yarıştırmışlardır…
16- “Rahman” isminin dünyada kâfir ve müminleri kapsadığı, “Rahim” isminin ise sadece müminleri kapsadığı ifade edilmektedir… Hâlbuki Kur’an’da “Rahim” ismi kâfirler içinde kullanılmaktadır… Aslında “Rahman”; rahmetin zenginliğini, sonsuzluğunu; “Rahim” ise bu rahmetin işlerliliğini anlatmaktadır… Yani Rahman olan Allah rahmetini depolamıyor, Rahimdir daima rahmeti ile muamele ediyor… Allah; rahmeti sonsuz “Rahman”, rahmet etmede sonsuz “Rahim”dir… Allah’ın bazı esmaları maalesef bazı yanlış anlaşılmalara kurban gitmektedir…
17- Allah’ın esmalarını Kur’an’dan okumalı… Hadis kitaplarında verilen listelerle yetinerek Allah’ın hakkıyla tanınamayacağı gerçeği bilinmelidir… Allah’ı en güzel Allah anlatır… Allah’ı Allahtan dinlemeli...
18- Allahın özelliklerinin tümünü kuşanamayız ancak Allahın özelliklerinden kendimize düşeni almalıyız… Yani Allah’ın isimlerini hayatımızda göstermeliyiz…
19- Dikkat edilirse Allah, Kur’an’ da çoğunlukla esmalarını teker teker kullanmaz, mutlaka bir isminin yanında başka bir isim de kullanır... Nedeni ise Allahın bir ismini diğeri tamamlıyor… Rahmanı Rahim ismi, Azizi Hakim ismi vs. tamamlar… Aynı zamanda bu kullanım; “herkes Allaha inanır önemli olan nasıl bir Allaha inandığındır” gerçeğini anlatır… Onun için Allahın sıfatları sıralanır, nasıl bir Allaha inandığımız anlatılır…
20- “O her gün bir iştedir”, “O’nun benzeri yoktur” gibi sıfatlar da Allahın esmaları kapsamında değerlendirilmelidir… Ve bu sıfatlar, Allah’ı farklı yönlerden anlatmaktadır… “O her gün bir iştedir” ayeti müslümanın boş durmaması gerektiğini, “O’nun benzeri yoktur” ayeti de müslümanın özgün olması gerektiğini anlatır…
Rabbim bizleri, kendini ve rabbini tanıyanlardan eylesin…
Yasal Uyarı
Yazarın yazıları, fikir ve düşünceleri tamamen kendi kişisel görüşüdür ve sadece kendisini bağlar.
Haber ve Köşe yazılarına yapılacak yorumlarda yorum yapan kişi yasal sorumludur. Sitemiz yorumlardan yasal sorumlu değildir.